นักวิชาการ นักดนตรี และนักพัฒนา AI กำลังถกเถียงกันอยู่ในปัจจุบัน ว่า “AI มีความคิดสร้างสรรค์หรือไม่”
นักวิชาการ นักดนตรี และนักพัฒนา AI กำลังถกเถียงในหัวข้อนี้ โดยเฉพาะในแง่ของ ดนตรีที่สร้างขึ้นโดย AI เช่น BGM (Background Music) ซึ่งแพร่หลายมากในเกม, แอป, วิดีโอ, พอดแคสต์ ฯลฯ
AI ทำเพลงแบบ BGM ได้อย่างไร?
AI สามารถสร้างเพลง BGM ได้โดยใช้โมเดลที่ เรียนรู้จากดนตรีจำนวนมหาศาล เช่น:
- ความสัมพันธ์ระหว่างคอร์ด เมโลดี้ และจังหวะ
- โครงสร้างของเพลงตามประเภท (genre) เช่น lo-fi, ambient, jazz, chillhop ฯลฯ
- รูปแบบหรือแพทเทิร์นของเพลง (verse–chorus–bridge) หรือ loop-based composition
โดยเครื่องมือยอดนิยมเช่น:
- AIVA, Amper Music, Soundraw, Ecrett Music เป็นต้น
ตัวอย่างช่องเพลง BGM ใน YouTube ที่สร้างด้วย AI (หรือบางคนอาจจะบอกว่าแค่ใช้ AI "ช่วย")
🧠 แล้วแบบนี้ถือว่า "เอไอมีความคิดสร้างสรรค์" ได้หรือไม่?
✅ ด้านที่อาจ “ใช่”:
- AI สร้างสิ่งใหม่ที่ไม่เคยมีมาก่อนจริง ๆ (ในระดับโครงสร้าง)
- ผลงานบางชิ้นอาจ ไพเราะและเหมาะสมกับบริบท มากพอ ๆ กับที่มนุษย์สร้างขึ้น
- AI สามารถ "เรียนรู้รูปแบบ" และ "แต่งออกมาไม่ซ้ำ" โดยไม่ต้อง copy
❌ ด้านที่อาจ “ไม่ใช่”:
- AI ไม่ได้ “มีเจตนา” หรือ "แรงบันดาลใจ" ที่แท้จริง — มันเพียงแต่ "คำนวณตาม pattern"
- AI ไม่เข้าใจอารมณ์ในเชิงลึก เช่น ความเศร้าแบบลึกซึ้ง หรือความหมายเบื้องหลังของอารมณ์ต่างๆ
- เพลง AI มักเน้น “บรรยากาศทั่วไป” มากกว่า “เรื่องราวหรืออัตลักษณ์เฉพาะ”
📌 ข้อสรุปในปัจจุบัน (ตามมุมมองทางวิชาการและปรัชญา)
| มุมมอง | เห็นว่า AI “สร้างสรรค์” | เห็นว่า AI “ไม่สร้างสรรค์จริง” |
|---|---|---|
| วิทยาศาสตร์คอมพิวเตอร์ | ✔ เพราะ AI สร้าง output ใหม่จาก pattern ที่เรียนรู้ | ❌ เพราะมันไม่มีความรู้สึกหรือเจตนา |
| ศิลปะ/ปรัชญา | ✔ ถ้าคนรับรู้ว่าสวยงาม/ไพเราะ ก็ถือว่ามีคุณค่าทางศิลป์ | ❌ ศิลปะคือการแสดงตัวตนของ “ผู้สร้าง” ซึ่ง AI ไม่มี |
| ดนตรีเชิงพาณิชย์ | ✔ เพราะเพลงใช้ได้จริง, ช่วยลดต้นทุน, ทำได้เร็ว | ❌ บางครั้งซ้ำซาก ไม่มีความโดดเด่นเฉพาะตัว |
🔁 มุมมองสุดท้าย: AI คือ "ผู้ร่วมมือ" ไม่ใช่ "ศิลปิน"
ในตอนนี้ AI อาจยัง ไม่ใช่ "ศิลปิน" จริง ๆ เพราะมันไม่ได้มีตัวตนหรือแรงผลักดันภายใน แต่สามารถเป็น “เครื่องมือเสริมพลังให้ศิลปิน” ได้อย่างยอดเยี่ยม เช่น
- ใช้สร้างไอเดียเริ่มต้น (seed)
- ใช้ loop สร้างพื้นหลังให้มนุษย์นำไปแต่งต่อ
- ใช้ทดลองแนวทางใหม่ ๆ โดยไม่ต้องเสียเวลามาก
🧠 มุมมองเพิ่มเติม
- AI เหมาะกับงานที่ต้องการปริมาณมาก รวดเร็ว และต้นทุนต่ำ เช่น รายงานสั้น ๆ, สรุปเนื้อหา, โฆษณาเบื้องต้น, แบบร่างงานเขียน, โค้ดต้นแบบ ฯลฯ
- มนุษย์เหมาะกับงานที่ต้องอาศัยความลึกซึ้ง สื่ออารมณ์ หรือบริบทเฉพาะเจาะจง เช่น วรรณกรรม, ดนตรี, งานออกแบบที่มีเอกลักษณ์, การเจรจา, การวางกลยุทธ์เชิงนามธรรม
🧩 ข้อเสนอเชิงกลยุทธ์: ใช้ร่วมกัน
- แนวโน้มที่ดีที่สุดในยุคนี้คือ การทำงานร่วมกันระหว่าง AI กับมนุษย์:
- ให้ AI ช่วย "เริ่มต้น, เร่งรัด, ตรวจสอบ, หาทางเลือก"
- ให้มนุษย์ "วิเคราะห์, ปรับแก้, เติมความลึก, เพิ่มความคิดสร้างสรรค์"
Photo by jonas mohamadi: pexels.com
