Gartner Hype Cycle: วงจรความหวังและความจริงของเทคโนโลยี เครื่องมือที่จะช่วยบอกเราได้ว่าเทคโนโลยีใดๆกำลังอยู่ในช่วงเกิดหรือดับ
ถ้าคุณเคยเห็นกราฟที่มีลักษณะเป็นภูเขาลูกหนึ่งแล้วค่อย ๆ ตกลงมาและค่อย ๆ ขึ้นอีกครั้ง พร้อมชื่อเทคโนโลยีใหม่ ๆ วางอยู่ตามจุดต่าง ๆ นั่นคือ Gartner Hype Cycle กราฟยอดนิยมที่ใช้วิเคราะห์ว่าเทคโนโลยีแต่ละตัวอยู่ตรงไหนใน “เส้นทางแห่งความคาดหวัง” ของตลาดและผู้ใช้งาน
Hype Cycle คืออะไร?
Gartner Hype Cycle เป็นกราฟที่อธิบายวงจรชีวิตของเทคโนโลยีใหม่ ๆ ตั้งแต่เริ่มต้นจนถึงจุดที่ตลาดเข้าใจและใช้งานจริง มันไม่ได้บอกว่าเทคโนโลยีนั้น “ดี” หรือ “แย่” แต่บอกว่า “ตอนนี้ตลาดมองมันอย่างไร” วงจรนี้ประกอบด้วย 5 ขั้นตอนหลัก:
- Innovation Trigger (จุดเริ่มต้นนวัตกรรม) เทคโนโลยีเกิดใหม่หรือถูกพูดถึงครั้งแรก มักยังไม่มีผลิตภัณฑ์ใช้งานจริง แต่กระตุ้นความสนใจได้มาก เช่น เทคโนโลยีจากงานวิจัย, สตาร์ทอัปใหม่ ๆ
- Peak of Inflated Expectations (จุดสูงสุดของความคาดหวัง) สื่อ, นักลงทุน, และตลาดเริ่มคาดหวังสูงมาก มีตัวอย่างความสำเร็จเล็ก ๆ น้อย ๆ แต่ส่วนใหญ่ยังไม่มีการใช้งานจริง ความคาดหวังเริ่มเกินจริง
- Trough of Disillusionment (หุบเหวแห่งความผิดหวัง) เมื่อเทคโนโลยีไม่สามารถตอบสนองความคาดหวังได้จริง ผู้คนเริ่มเบือนหน้าหนี เงินลงทุนหาย แบรนด์บางเจ้าถอนตัว
- Slope of Enlightenment (ทางลาดแห่งความเข้าใจ) ผู้ใช้งานเริ่มเข้าใจว่าเทคโนโลยีนี้เหมาะกับอะไรจริง ๆ มีการพัฒนานำไปใช้ในบริบทที่เหมาะสม
- Plateau of Productivity (จุดสมดุลของการใช้งานจริง) เทคโนโลยีได้รับการยอมรับและใช้งานจริงอย่างกว้างขวาง กลายเป็นส่วนหนึ่งของระบบหรืออุตสาหกรรมไปแล้ว
อ่าน Hype Cycle อย่างไร?
เมื่อ Gartner ออกรายงานแต่ละปี จะมีชื่อเทคโนโลยีเรียงตามจุดบนกราฟ คุณสามารถดูได้ว่า:
- เทคโนโลยีไหน “กำลังมาแรง” (อยู่ในช่วงต้น)
- เทคโนโลยีไหน “ถูกคาดหวังมากเกินไป”
- เทคโนโลยีไหน “ใกล้พร้อมใช้งานจริงแล้ว”
การอ่านกราฟนี้ช่วยให้ธุรกิจไม่ตกเป็นเหยื่อของกระแส แต่เลือกลงทุนหรือทดลองเทคโนโลยีอย่างมีสติ
ตัวอย่าง
สรุป
Gartner Hype Cycle ไม่ใช่คำพยากรณ์ แต่เป็นเครื่องมือที่ช่วยมองภาพรวมของเทคโนโลยีใหม่ ๆ ว่าตลาดตอบสนองอย่างไร หากคุณเป็นนักพัฒนา, เจ้าของธุรกิจ, หรือคนทั่วไปที่สนใจเทคโนโลยี การเข้าใจ Hype Cycle จะช่วยให้คุณรู้ว่าเทคโนโลยีไหนควรจับตา หรือเทคโนโลยีไหนควรรอให้ “ฝุ่นหายตลบ” ก่อนค่อยลองใช้จริง
